Lithobius
Lithobius (лат.) — род губоногих многоножек из семейства Lithobiidae.
Lithobius | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Научная классификация | ||||||||||||
Домен: Царство: Подцарство: Без ранга: Без ранга: Без ранга: Без ранга: Тип: Подтип: Надкласс: Класс: Подкласс: Pleurostigmophora Отряд: Семейство: Род: Lithobius |
||||||||||||
Международное научное название | ||||||||||||
Lithobius Leach, 1814 | ||||||||||||
|
Внешний вид и строение
Большинство видов Lithobius являются типичными представителями семейства Lithobiidae. Длина их тела 2—5 см, окраска коричневая. Тело взрослой особи состоит из 18 сегментов и имеет 15 пар ног[1]. Особые характеристики включают рассеянные отверстия коксальных желез последней пары ног.
Места обитания и образ жизни
Lithobius встречаются под камнями или корой, в почве и перегное. Некоторые из них распространены в садах. Lithobius forficatus — наиболее распространенный вид многоножек в Европе. Как и другие многоножки, они активны ночью. Питаются насекомыми и другими маленькими беспозвоночными. Яйца откладывают в почве по одному[1]. Могут жить более 3 лет.
Таксономия
Род Lithobius был описан в 1814 году Уильямом Элфордом Личем в статье, опубликованной в Эдинбургской энциклопедии Дейвида Брюстера[2]. Название происходит от двух греческих корней, λίθος (литос, «камень») и βίος (био-, «жизнь»)[3]. Лич не выделил типовой вид рода, и он не был выбран до тех пор, пока Пьер Андре Латрейль не выбрал Scolopendra forficata Linnaeus, 1758 (теперь Lithobius forficatus)[2]. Lithobius — род, в честь которого назвали семейство Lithobiidae[2].
Lithobius является одним из примерно 100 родов или подродов в подсемействе Lithobiinae. Он содержит более 500 видов со множеством подвидов[4]. Классификация видов внутри рода также является предметом обсуждения. Некоторые авторы делят род на подроды Eulithobius, Lithobius, Monotarsobius, Neolithobius, Pleurolithobius, Pseudolithobius, Sigibius, Thracolithobius и Troglolithobius.
В род Lithobius включают следующие виды[4]:
- Lithobius acherontis Verhoeff, 1900
- Lithobius acipayamus Chamberlin, 1952
- Lithobius adherens Chamberlin, 1952
- Lithobius aidonensis Verhoeff, 1943
- Lithobius allotiphlus (Silvestri, 1908)
- Lithobius alpicosiensis Latzel, 1887
- Lithobius alpinus Koch, 1862 non Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius altus Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius ameles Chamberlin, 1952
- Lithobius angolianus Chamberlin, 1952
- Lithobius anisanus Verhoeff, 1937
- Lithobius ankarensis Verhoeff, 1944
- Lithobius anodus Latzel, 1880
- Lithobius antipai Matic, 1969
- Lithobius aostanus Verhoeff, 1934
- Lithobius apfelbecki Verhoeff, 1900
- Lithobius ardesiacus Fedrizzi, 1877
- Lithobius argaeensis Attems, 1905
- Lithobius argus Newport, 1844
- Lithobius armatus Selivanov, 1878
- Lithobius asper Muralevitch, 1926
- Lithobius athesinus Verhoeff, 1937
- Lithobius atticus Verhoeff, 1901
- Lithobius audax Meinert, 1872
- Lithobius bartsiokasi Matic & Stavropoulos, 1990
- Lithobius bebekensis (Verhoeff, 1944)
- Lithobius berkeleyensis Verhoeff, 1937
- Lithobius beroni Negrea, 1965
- Lithobius biarmatus Matic, 1970
- Lithobius bicolor Tömösvary, 1879
- Lithobius bicuspidatus (Matic, 1957)
- Lithobius bifidus Matic, 1973
- Lithobius binaghii Manfredi, 1937
- Lithobius biporus Silvestri, 1894
- Lithobius boettgeri Verhoeff, 1925
- Lithobius bolognai Zapparoli, 1991
- Lithobius bonensis Meinert, 1872
- Lithobius bosporanus (Verhoeff, 1941)
- Lithobius brachycephalus Fanzago, 1880
- Lithobius brevicornis Daday, 1889
- Lithobius buakheriacus Zapparoli, 1985
- Lithobius bulgaricus (Verhoeff, 1925)
- Lithobius bullatus Eason, 1993
- Lithobius burzenlandicus (Verhoeff, 1931)
- Lithobius buxtoni Brölemann, 1924
- Lithobius calabrensis Fedrizzi, 1878
- Lithobius calamatanus (Verhoeff, 1899)
- Lithobius canariensis Eason, 1992
- Lithobius cantabrigensis Meinert
- Lithobius capreae Verhoeff, 1943
- Lithobius carmenae Matic, 1968
- Lithobius cassinensis Verhoeff, 1925
- Lithobius castaneus Newport, 1844
- Lithobius cavernicola Fanzago, 1877
- Lithobius cerberulus Verhoeff, 1941
- Lithobius cerii Verhoeff, 1937
- Lithobius chalusensis Matic, 1969
- Lithobius chikerensis Verhoeff, 1936
- Lithobius cinnamomenus Koch, 1862
- Lithobius clarki Eason, 1975
- Lithobius communis Koch, 1844
- Lithobius consimilis Eason, 1992
- Lithobius corcyraeus Verhoeff, 1899
- Lithobius coriaceus Koch, 1862
- Lithobius corrigendus Dobroruka, 1988
- Lithobius crassipes Koch, 1862
- Lithobius creticus Dobroruka, 1977
- Lithobius crissolensis Verhoeff
- Lithobius croaticus Matic & Teodoreanu, 1967
- Lithobius cryptobius Silvestri, 1897
- Lithobius curtipes Koch, 1847
- Lithobius curtirostris Eisen & Stuxberg, 1868
- Lithobius dacicus (Matic, 1959)
- Lithobius dadayi Tömösvary, 1880
- Lithobius dahlii Verhoeff, 1925
- Lithobius dalmaticus Latzel, 1880
- Lithobius degerboelae Eason, 1981 or 1986
- Lithobius demavendicus Matic, 1969
- Lithobius depressus Fanzago, 1880
- Lithobius diana Verhoeff, 1901
- Lithobius dieuzeidei Brölemann, 1931
- Lithobius discolor Verhoeff, 1937
- Lithobius doderoi Silvestri, 1908
- Lithobius dolinophilus Verhoeff, 1937
- Lithobius dollfusi Verhoeff, 1931
- Lithobius domogledicus (Matic, 1961)
- Lithobius doriae Pocock, 1890
- Lithobius drescoi Demange, 1958
- Lithobius dudichi Loksa, 1947
- Lithobius easoni Matic, 1969
- Lithobius elbanus Verhoeff, 1931
- Lithobius elbursensis Matic, 1969
- Lithobius electrinus (Verhoeff, 1937)
- Lithobius electron Verhoeff, 1928
- Lithobius electus Silvestri, 1935
- Lithobius elegans Selivanov, 1931
- Lithobius enghofi Eason, 1986
- Lithobius ercijasius Verhoeff, 1943
- Lithobius erdschiasius Verhoeff, 1943
- Lithobius errantus Chamberlin, 1952
- Lithobius erythrocephalus C.L.Koch, 1847
- Lithobius eucuemis Stuxberg
- Lithobius evae Dobroruka, 1958
- Lithobius evasus (Chamberlin, 1952)
- Lithobius excellens Silvestri, 1894
- Lithobius exiguus Meinert, 1886
- Lithobius eximius Meinert, 1872
- Lithobius falteronensis Manfredi, 1936
- Lithobius fangensis Eason, 1986
- Lithobius fanzagoi Fedrizzi, 1877
- Lithobius feae
- Lithobius femorosulcatus Eason, 1986
- Lithobius festivus Koch, 1862
- Lithobius finitimus Fanzago, 1878
- Lithobius flavus Meinert, 1872
- Lithobius forficatus (Linnaeus, 1758)typus[2]
- Lithobius fossor Koch, 1862
- Lithobius franzi Attems, 1949
- Lithobius galatheae Meinert, 1886
- Lithobius geyeri Verhoeff, 1935
- Lithobius glabratus Koch, 1847
- Lithobius glacialis Verhoeff, 1937
- Lithobius gracilipes Meinert, 1872
- Lithobius gracilis Meinert, 1872
- Lithobius grandiporosus Verhoeff, 1937
- Lithobius granulatus Koch, 1862
- Lithobius gridellii Manfredi, 1955
- Lithobius grossidens Meinert, 1872
- Lithobius grossipes Koch, 1847
- Lithobius haarlovi Eason, 1986
- Lithobius hardwickei Newport, 1844
- Lithobius hatayensis Verhoeff, 1943
- Lithobius helvolus Attems, 1951
- Lithobius herzegowinensis Verhoeff, 1900
- Lithobius hispanicus Meinert, 1872
- Lithobius hopanus (Chamberlin, 1952)
- Lithobius hortensis Koch, 1862
- Lithobius hummelii Verhoeff, 1933
- Lithobius ilgazensis Matic, 1983
- Lithobius immutabilis Koch, 1862
- Lithobius imperialis Meinert, 1872
- Lithobius inaequidens Fedrizzi, 1877
- Lithobius incertus Matic, 1966
- Lithobius indicus Eason, 1981
- Lithobius inexpectatus Matic, 1962
- Lithobius infossus Silvestri, 1894
- Lithobius inopinatus Matic, 1970
- Lithobius inquirendus Attems, 1951
- Lithobius insignis Meinert, 1872
- Lithobius ionicus (Silvestri, 1896)
- Lithobius iranicus Attems, 1951
- Lithobius italicus Matic, 1957
- Lithobius javanicus Pocock, 1894
- Lithobius kansuanus Verhoeff, 1933
- Lithobius karamani Verhoeff, 1937
- Lithobius kastamouensis Matic, 1983
- Lithobius koenigi Verhoeff, 1891
- Lithobius koreanus Verhoeff, 1938
- Lithobius kosswigi Chamberlin, 1952
- Lithobius kurdistanus Verhoeff, 1944
- Lithobius laccatus Attems, 1951
- Lithobius laevilabrum Leach, 1815
- Lithobius lagrecai Matic, 1962
- Lithobius lanzai Matic, 1961
- Lithobius lapadensis Verhoeff, 1900
- Lithobius latebricola Meinert, 1872
- Lithobius latzellii Meinert
- Lithobius lindbergi Chamberlin, 1956
- Lithobius litoralis Koch, 1867
- Lithobius lobifer (Chamberlin, 1952)
- Lithobius loeiensis Eason, 1986
- Lithobius lorioli Demange, 1962
- Lithobius lubricus Koch, 1862
- Lithobius lundii Meinert, 1886
- Lithobius luteus Loksa, 1947
- Lithobius macrocentrus Attems, 1949
- Lithobius magnus (Trotzina, 1894)
- Lithobius magurensis Dobroruka, 1971
- Lithobius malaccanus Verhoeff, 1937
- Lithobius malayicus Verhoeff, 1937
- Lithobius marginatus Fedrizzi, 1877
- Lithobius martensi Eason, 1989
- Lithobius matici Prunescu, 1966
- Lithobius matulicii Verhoeff, 1899
- Lithobius maximovici Folkmanova, 1946
- Lithobius mediolus Chamberlin, 1952
- Lithobius megalaporus (Stuxberg, 1875)
- Lithobius meifengensis Chao, Lee, Chang, 2018
- Lithobius melanocephalus Koch, 1863
- Lithobius memorabilis Attems, 1951
- Lithobius meridionalis Fedrizzi, 1877
- Lithobius micropodus Matic, 1983
- Lithobius microps Meinert, 1868
- Lithobius minellii Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius minimus Koch, 1862
- Lithobius minutus Koch, 1847
- Lithobius moananus (Chamberlin, 1926)
- Lithobius moellensis Verhoeff, 1940
- Lithobius molleri Verhoeff, 1893
- Lithobius molophai Restivo de Miranda, 1978
- Lithobius mongolicus Verhoeff, 1933
- Lithobius montellicus Fanzago, 1874
- Lithobius mordax Koch, 1862
- Lithobius multidentatus Newport
- Lithobius muscorum Koch, 1862
- Lithobius nigrocullis Folkmanova, 1928
- Lithobius nocellensis Verhoeff, 1943
- Lithobius nodulipes Latzel, 1880
- Lithobius nudicornis Gervais, 1837
- Lithobius oblongus Sseliwanoff, 1881
- Lithobius obscurus Newport, 1845
- Lithobius occultus Silvestri, 1894
- Lithobius ocraceus Fedrizzi, 1878
- Lithobius octops Menge, 1851
- Lithobius oellatus Verhoeff, 1925
- Lithobius oligoporus Latzel, 1885
- Lithobius oraniensis Matic, 1967
- Lithobius orientis (Chamberlin, 1952)
- Lithobius orotavae Latzel, 1895
- Lithobius pachypus Verhoeff, 1925
- Lithobius paghmanensis Eason, 1986
- Lithobius paidamus Chamberlin, 1952
- Lithobius palmarum Verhoeff, 1934
- Lithobius palnis (Eason, 1973)
- Lithobius palustris Selivanov, 1878
- Lithobius pantokratoris Attems, 1903
- Lithobius paradisiacus Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius parisiensis Koch, 1862
- Lithobius parvicornis (Porat, 1893)
- Lithobius parvolus Fedrizzi, 1877
- Lithobius patriarchalis (Berlese, 1894)
- Lithobius paurus Chamberlin, 1952
- Lithobius pedemontanus Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius peggauensis Verhoeff, 1937
- Lithobius persicus Pocock, 1899
- Lithobius piceiavus Verhoeff, 1901
- Lithobius pilatoi Matic, 1968
- Lithobius pleonops Menge, 1851
- Lithobius plesius (Chamberlin, 1952)
- Lithobius plumbeus Manfredi, 1948
- Lithobius politicus Chamberlin, 1952
- Lithobius polyodontus Attems, 1951
- Lithobius ponzianus Matic & Darabantu, 1969
- Lithobius portchinski Sseliwanoff, 1881
- Lithobius postspoliatus Verhoeff, 1942
- Lithobius potanini Selivanov, 1881
- Lithobius pseudoagilis Dobroruka, 1965
- Lithobius pubescens Koch, 1867
- Lithobius pulcher Meinert, 1872
- Lithobius purkynei Dobroruka, 1957
- Lithobius purpureus Chamberlin, 1901
- Lithobius pustulatus Matic, 1964
- Lithobius pygmaeus Latzel, 1880
- Lithobius quadridentatus Menge, 1851
- Lithobius rapax Meinert, 1872
- Lithobius rapitus Chamberlin, 1952
- Lithobius reiseri Verhoeff, 1900
- Lithobius remyi Jawlowski, 1923
- Lithobius rhaeticus Meinert, 1872
- Lithobius rhiknus Attems, 1951
- Lithobius riggioi Matic, 1968
- Lithobius rilaicus Verhoeff, 1937
- Lithobius ruffoi Matic, 1966
- Lithobius rupivagus Verhoeff, 1937
- Lithobius saalachiensis Verhoeff, 1937
- Lithobius salernitanus Manfredi, 1956
- Lithobius salicis Verhoeff, 1925
- Lithobius sardous Silvestri, 1897
- Lithobius sbordonii Matic, 1967
- Lithobius scabrior Chamberlin, 1920
- Lithobius schawalleri Eason, 1989
- Lithobius scotophilus Latzel, 1887
- Lithobius sculpturatus (Pocock, 1901)
- Lithobius scutigeroides Verhoeff, 1892
- Lithobius semperi Haase, 1887
- Lithobius separatus Verhoeff, 1943
- Lithobius serbicus Matic, 1979
- Lithobius sibillinicus Matic, 1966
- Lithobius sibiricus (Gerstfeldt, 1858)
- Lithobius sicheli Matic, 1986
- Lithobius silvivagus Verhoeff, 1925
- Lithobius simrothi Verhoeff, 1937
- Lithobius sitianus Chamberlin, 1956
- Lithobius sloanei Koch, 1862
- Lithobius socius Chamberlin, 1901
- Lithobius songi Pei et al., 2011[5]
- Lithobius sordidus Koch, 1862
- Lithobius speluncarum Fanzago, 1877
- Lithobius sphinx (Verhoeff, 1941)
- Lithobius stammeri Verhoeff, 1939
- Lithobius subtilis Latzel, 1880
- Lithobius suevicus Meinert, 1863
- Lithobius sulcatus Koch, 1862
- Lithobius sumatranus Silvestri, 1895
- Lithobius svenhedini Verhoeff, 1933
- Lithobius tahirensis Matic, 1983
- Lithobius targionii Fanzago, 1874
- Lithobius tatricus Dobroruka, 1958
- Lithobius tauricus Selivanov, 1878
- Lithobius temnensis Verhoeff, 1943
- Lithobius tenuicornis Verhoeff, 1937
- Lithobius tenuinguis Eason, 1980
- Lithobius tetraspinus Pei, Lu, Liu, Hou, Ma, 2018
- Lithobius terreus Fedrizzi, 1877
- Lithobius thetidis Karsch, 1880
- Lithobius tibiosetosus Eason, 1986
- Lithobius tibiotenuis Eason, 1989
- Lithobius tidissimus (Chamberlin, 1952)
- Lithobius tiphlus (Latzel, 1886)
- Lithobius transmarinus Koch, 1862
- Lithobius trebinjanus (Verhoeff, 1900)
- Lithobius tricuspis Meinert, 1872
- Lithobius trilineatus Koch, 1862
- Lithobius trinacrius Verhoeff, 1925
- Lithobius turritanus Fanzago, 1881
- Lithobius tweedii Verhoeff, 1937
- Lithobius tylopus Latzel, 1882
- Lithobius typhlus Latzel, 1886
- Lithobius ulterior (Chamberlin, 1952)
- Lithobius uludagensis Matic, 1983
- Lithobius variegatus Leach, 1814
- Lithobius varius Koch, 1863
- Lithobius velox Koch, 1862
- Lithobius venator Koch, 1862
- Lithobius veronensis Matic & Darabantu, 1971
- Lithobius viduus Attems
- Lithobius vinciguerrae Silvestri, 1895
- Lithobius vindelicius Verhoeff, 1935
- Lithobius vinosus (Fanzago, 1874)
- Lithobius violaceus Fedrizzi, 1877
- Lithobius visicae Ribarov, 1987
- Lithobius vorax Meinert, 1872
- Lithobius vosseleri Verhoeff
- Lithobius vulgaris Leach, 1817
- Lithobius walachius Verhoeff, 1901
- Lithobius weberi Pocock, 1894
- Lithobius werneri Attems, 1902
- Lithobius zachii Restivo de Miranda, 1978
- Lithobius zeylanus (Chamberlin, 1952)
Примечания
- The Class Myriapoda // The Invertebrata (неопр.). — 4th. — Cambridge University Press, 1961. — С. 420—426.
- Ralph E. Crabill, Jr. Proposed use of the plenary powers to designate for the genus Scolopendra Linnaeus, 1758, (Class Myriapoda) a type species in harmony with accustomed usage (англ.) // Bulletin of Zoological Nomenclature : journal. — 1955. — Vol. 11. — P. 134—136.
- John George Wood. Myriapoda // The Illustrated Natural History (неопр.). — George Routledge and Sons, 1863. — С. 688—698.
- Mikko Haaramo. Lithobiidae: Lithobiinae: genus Lithobius (недоступная ссылка). Mikko's Phylogeny Archive (30 декабря 2004). Дата обращения: 18 февраля 2011. Архивировано 12 октября 2012 года.
- Pei S., Ma H., Shi B., Wu D., & Zhou W. A new species of Lithobius (Monotarsobius) Verhoeff, 1905 (Lithobiomorpha, Lithobiidae) from China. ZooKeys 82 (23 Feb 2011): 59—66.