Урташ, Валентин Андреевич

Валентин Урташ (при рождении: Валентин Андреевич Яковлев) (20 декабря 1924, дер. Раково, Татарская АССР — 18 апреля 1973, Чебоксары) — чувашский поэт и прозаик, переводчик.

Валентин Урташ
Имя при рождении Валентин Андреевич Яковлев
Дата рождения 20 декабря 1924(1924-12-20)
Место рождения дер. Раково, Буинский район, Татарская АССР, РСФСР, СССР
Дата смерти 18 апреля 1973(1973-04-18) (48 лет)
Место смерти Чебоксары, Чувашская АССР, РСФСР, СССР
Гражданство СССР
Род деятельности поэт, прозаик, переводчик
Язык произведений чувашский
Награды

В СП СССР с 1971 года[1][2].

Биография

Валентин Андреевич родился 20 декабря 1924 года в деревне Раково Буинского района Татарской АССР (РСФСР).

В 1941 году окончил Альшеевскую среднюю школу. В 1943 году был призван на советско-германский фронт. Вернувшись после тяжёлого ранения с войны, Валентин Урташ работал в редакции газеты «Хĕрлĕ ялав» (Казань), затем в Комитете радиоинформации при Совете Министров Чувашской АССР. Первой его книгой была книга рассказов.
В республике его знают как поэта-песенника. На его слова чувашские композиторы сложили более ста популярных песен («Сескереччe палан» (А. Асламас), «Калаймарам», «Укалча уменче», «Шупашкарам, савнa Шупашкарам» (Г. Хирбю), «Сарa хевел хертсе пахнa чух» (Ю. Кудаков), «Саншан мар-и», «Юратушан юррам ман» (Г. Маркиянова).

Также Валентин Урташ перевел на чувашский язык произведения А. Мусатова и В. Каверина.

18 апреля 1973 года поэт умер в Чебоксарах.

Основные издания

«Аслă йыш»
«Aраскал» (Счастье)
«Ĕмĕтĕмĕр çитсе пынăран»
«Пĕчĕк Роза» (Маленькая Роза)
«Пурăнас килет» (Хочется жить)
«Саншăнах юрлатăп» (Пою ради тебя)
«Сарă хурт»
«Чун савнăран» ()
«Çурхи кунсем» (Весенние деньки)

Память

Литература

  • Ахун, В. Ятран халал / В.Ахун // Хыпар.- 1996.- 8 сурла.
  • Владимиров, И. Чаваш шaпчакe пураннa сурт / И.Владимиров // Хыпар.- 2003.- 25 ака.
  • Давыдов-Анатри, В. Юрa aсти // Давыдов-Анатри, В. Юлташсемпе юнашар / В.Давыдов-Анатри.- Шупашкар,1981.- С. 95-98.
  • Дедушкин, Н. Пурнаса юратса // Дедушкин, Н. Кунсул уттипе / Н. Дедушкин.- Шупашкар, 1978.- С. 146—151.
  • Дедушкин, Н. Пурнаса юратса, пурнаса мухтаса // Дедушкин, Н. С. Пурнac илемепе хавхаланса / Н. Дедушкин.- Шупашкар, 1988.- С. 125—129.
  • Дедушкин, Н. Яланах халахпа перле / Н. Дедушкин // Урташ, В. Aраскал / В. Урташ.- Шупашкар, 1974.- С. 3-12.
  • Дворов, Н. Тапру caмал пултар : савa / Н. Дворов // Таван Атал.- 1993.- № 1.- С. 44.
  • Eвстафьев, Н. Валентин Урташ : савa // Eвстафьев, Н. Мускав вaхачепе / Н. Eвстафьев.- Шупашкар, 1978.- С. 166.
  • Иванов, С. Урташан малтанхи саввисем Шaмaршара пичетленнe / С. Иванов // Шaмаршa хыпарe.- 1997.- 31 утa.
  • Малов, А. Сутa чунлa талант / А. Малов // Таван Атал.- 1974.- № 12.- С. 62-67.
  • Николаев, А. Улхаш тата Урташ / А. Николаев // Чаваш ен.- 1997.- 6-13 раштав (№ 51).- С. 5.
  • Петров, К. Халаха юратнa савac / К. Петров // Хыпар. — 1994.- 20, 21 раштав.
  • Цыфаркин, В. «Ceр пин юрa ceршывенче…» : сценари / В. Цыфаркин // Сувар (Тутар Респ.).- 1997.- 7 нарac.- С. 2.
  • Цыфаркин, В. Урташ aраскалe / В. Цыфаркин // Сувар (Тутар Респ.).- 1995.- 5 су.
  • Цыфаркин, В. Урташ aраскалепе синкерe / В. Цыфаркин // Чаваш ен.- 1994.- 24-31 раштав (№ 52).- С. 13.
  • Цыфаркин, В. Урташ калавесем / В. Цыфаркин // Ялав.- 1987.- № 2.- С. 13.
  • Цыфаркин, В. Урташ ячепе / В. Цыфаркин // Хыпар.- 1995.- 28 карлач.
  • Чепунов, Р. «Укалча уменче» суралнa шухашсем / Р. Чепунов // Хыпар.- 1995.- 15 утa.
  • Чепунов, Р. Урташ саввисем / Р. Чепунов // Таван Атал.- 1969.- № 4.- С. 90-93.
  • Шашкин, Д. Урташ ачалахe / Д. Шашкин // Ялав.- 1984.- № 12.- С. 24-25.
  • Шашкин, Д. Урташан юлашки юрри / Д. Шашкин // Хыпар.- 2002.- 6 ceртме.
  • Эльби, В. «Валентин Урташ хер катартма ман пата илсе пыратчe» / В. Эльби // Капкан.- 2002.- № 10.- С. 16.
  • Юман, А. Шухa пулнa, шухacaр c"yренe / А. Юман // Хресчен сасси.- 1995.- 4 сурла.
  • Юшков, С. Сунатлa eмер юраси / С. Юшков // Ялав.- 1985.- № 11.- С. 24.
  • Волков, Л. М. Художественно-стилевые особенности поэзии В. Урдаша / Л. М.
  • Волков // Художественное мастерство чувашских писателей.- Чебоксары, 1986.- С. 25-39.
  • Давыдов-Анатри, В. И словом, и оружием / В. Давыдов-Анатри // Совет. Чувашия.- 1985.- 10 янв.

Примечания

  1. Культурное наследие Чувашии: Валентин Урташ (недоступная ссылка). Дата обращения: 27 января 2013. Архивировано 5 марта 2016 года.
  2. Писатели : Урдаш (Яковлев) Валентин Андреевич

См. также

Ссылки

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.